SN uznał, że zawarcie umowy o przedłużenie użytkowania wieczystego może nastąpić także po upływie okresu, na jaki prawo to zostało ustanowione. Wystarczy, że przed upływem tego okresu zostanie złożony wniosek o przedłużenie prawa użytkowania wieczystego(Uchwała Sądu Najwyższego z 16.2.2012 r. (III CZP 94/11).
W przedmiotowej sprawie prawo użytkowania wieczystego działki ustalono do 13.10.2009 r. Kilka dni przed tą datą zainteresowani złożyli wniosek o jego przedłużenie. Na gruncie art. 236 § 2 KC w ciągu ostatnich pięciu lat przed upływem zastrzeżonego w umowie terminu wieczysty użytkownik może żądać jego przedłużenia, a odmowa przedłużenia jest dopuszczalna tylko ze względu na ważny interes społeczny. Notariusz odmówił sporządzenia umowy o przedłużenie prawa użytkowana. W jego ocenie nie została spełniona jedna z przesłanek z art. 236 § 2 KC, mianowicie upłynął zastrzeżony w poprzedniej umowie okres, na jaki nieruchomość została oddana w użytkowanie, co skutkowało jego wygaśnięciem. Zgodnie z art. 33 ust. 1 ustawy z 21.8.1997 r. o gospodarce nieruchomościami użytkowanie wieczyste wygasa z upływem okresu ustalonego w umowie.
Sąd Okręgowy w Słupsku zwrócił się do SN o rozstrzygnięcie tej kwestii. Zdaniem sądu w niniejszej sprawie został zachowany termin z art. 236 § 2 KC.
Sąd Najwyższy dotychczas nie wypowiadał się w tej kwestii, zaś stanowisko nauki prawa nie jest zaś jednolite. Jedni podkreślają, że jeśli wniosek o przedłużenie użytkowania można złożyć w okresie pięciu lat przed upływem tego prawa, to można go złożyć nawet ostatniego dnia. Z drugiej strony nie sposób nie zauważyć, że użytkowanie wieczyste ze swej istoty jest prawem czasowym i co do zasady powinno wygasnąć z upływem terminu, na jaki zostało ustanowione. Z tego punktu widzenia upływ terminu końcowego, na jaki została zawarta umowa, powoduje wygaśnięcie użytkowania wieczystego, nawet jeśli posiadacz tego prawa wystąpił o jego przedłużenie, zanim wygasło. Nie można bowiem przedłużać okresu użytkowania wieczystego, jeśli prawo to wygasło między złożeniem wniosku a zawarciem następnej umowy.
Zawarcie umowy o przedłużenie użytkowania wieczystego na żądanie zgłoszone w terminie określonym w art. 236 § 2 KC może nastąpić także po upływie okresu, na jaki prawo to zostało ustanowione. To sedno uchwały Sądu Najwyższego z 16.2.2012 r. (III CZP 94/11).
Źródło: Rzeczpospolita